Shaktism is een spirituele stroming binnen het hindoeïsme die de nadruk legt op de verering van de goddelijke vrouwelijke energie, Shakti genaamd. Shakti wordt beschouwd als de oorspronkelijke kracht die alles creëert en onderhoudt in het universum. In deze religie wordt Shakti vereerd als de primaire godheid, terwijl mannelijke goden, zoals Shiva en Vishnu, worden beschouwd als haar metgezellen.
Sommige van de links op deze website zijn affiliate links, dat betekent dat als u een aankoop doet via deze links de eigenaar een kleine commissie krijgt zonder kosten voor u
In deze overzichtsartikel zullen we ons verdiepen in de belangrijkste aspecten van Shaktisme, inclusief de geschiedenis, filosofie, symboliek, en de rol van Shakti in het dagelijks leven.
Geschiedenis van Shaktism
Shaktisme heeft een lange geschiedenis die teruggaat tot de Vedische tijd, maar het werd pas een prominente stroming binnen het hindoeïsme in de middeleeuwen. Het wordt vaak geassocieerd met de Shakta-traditie, die zich concentreert op de verering van de godin Durga. Deze traditie kent zijn oorsprong in het oosten van India, met name in de staat Bengal.
Het was tijdens de middeleeuwen dat het Shakta-geloof in heel India werd verspreid en populair werd. De opkomst van deze stroming werd mede mogelijk gemaakt door de opkomst van de bhakti-beweging, die de nadruk legde op persoonlijke devotie en emoties in de religie.
Een andere belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van Shaktisme was de opkomst van de Tantrische stroming. Deze stroming hield zich bezig met mystieke praktijken en rituelen, en vereerde Shakti als de hoogste goddelijke kracht. Tantrische praktijken worden tot op de dag van vandaag nog steeds beoefend door aanhangers van het Shakta-geloof.
Filosofie van Shaktism
De filosofie van Shaktisme is gebaseerd op het concept van Shakti, de goddelijke vrouwelijke energie. Deze energie wordt beschouwd als de oorsprong van het universum en wordt vereerd als de hoogste goddelijke kracht. Shakti wordt gezien als de moeder van het universum, en alle goden en godinnen worden beschouwd als haar kinderen.
Shaktisme gelooft ook in het concept van Advaita, wat betekent “niet-tweeheid”. Dit concept houdt in dat de scheiding tussen de individuele ziel (atman) en de goddelijke kracht (Brahman) eigenlijk niet bestaat. Het geloof is dat het universum één geheel is, en dat alles wat bestaat een manifestatie is van dezelfde goddelijke kracht.
Symboliek van Shaktisme
Shaktisme maakt gebruik van een breed scala aan symbolen om de goddelijke energie van Shakti uit te drukken. Een van de meest bekende symbolen is de yantra, een geometrisch patroon dat wordt gebruikt als een hulpmiddel bij meditatie en om spirituele energieën te kanaliseren.
Een ander belangrijk symbool is de lingam, een langwerpige stenen pilaar die Shiva vertegenwoordigt als de mannelijke tegenhanger van Shakti. De lingam wordt vaak in verband gebracht met de yoni, een symbool van de vrouwelijke geslachtsorganen, waardoor de combinatie van de twee symbolen de vereniging van mannelijke en vrouwelijke energieën vertegenwoordigt.
De godin Durga is ook een belangrijk symbool in Shaktisme. Ze wordt afgebeeld als een machtige krijgster die strijdt tegen demonen en het kwaad. Durga vertegenwoordigt de moederlijke bescherming en wordt vaak aanbeden tijdens het festival van Navratri.
Rol van Shakti in het dagelijks leven
Voor aanhangers van Shaktisme is Shakti een alomtegenwoordige kracht die in alle aspecten van het leven aanwezig is. Het is dan ook niet verrassend dat Shaktisme een belangrijke rol speelt in het dagelijks leven van mensen die deze stroming volgen.
Shakti wordt bijvoorbeeld aanbeden tijdens verschillende festivals, waaronder Navratri, Durga Puja en Diwali. Deze festivals zijn vaak kleurrijk en uitbundig, en er worden ceremonies gehouden om de godin te eren en haar zegeningen te ontvangen.
Voor ee bredere introductie tot dit onderwerp, klik hier
Mantras, Yoga en Meditatie
Daarnaast spelen mantras een belangrijke rol in de aanbidding van Shakti. Mantra’s zijn heilige woorden of zinnen die herhaald worden om spirituele kracht op te roepen en te kanaliseren. Het reciteren van mantra’s is een manier om in contact te komen met de goddelijke energie van Shakti.
Ook yoga en meditatie zijn belangrijke praktijken binnen Shaktisme. Deze oefeningen worden gebruikt om het lichaam en de geest te zuiveren, en om de spirituele energieën te balanceren. Shakti wordt vaak beschouwd als de ultieme bron van energie voor deze praktijken.
Voor verdere Interesse
Voor degenen die geïnteresseerd zijn in het beoefenen van Shaktisme, zijn er verschillende bronnen beschikbaar om meer te leren over deze stroming en hoe het in het dagelijks leven kan worden toegepast. Er zijn bijvoorbeeld veel boeken en artikelen geschreven over Shaktisme en de praktijken die erbij horen. Ook zijn er talloze yoga- en meditatiecentra die zich richten op deze stroming binnen het hindoeïsme.
Het is belangrijk om te benadrukken dat Shaktisme een complexe en diverse stroming is, en dat de praktijken en overtuigingen kunnen variëren afhankelijk van de regio en de traditie. Het is dus altijd belangrijk om een goed begrip te hebben van de specifieke vorm van Shaktisme waarmee men bezig is.
In het kort kan gezegd worden dat Shaktisme een stroming binnen het hindoeïsme is die zich richt op de verering van de goddelijke vrouwelijke energie, Shakti. Deze energie wordt beschouwd als de oorsprong van het universum en wordt vereerd als de hoogste goddelijke kracht. Shaktisme kent een rijke geschiedenis en heeft een grote invloed gehad op de ontwikkeling van het hindoeïsme in India en daarbuiten.
Schrijvers
Lijst van academische websites over Shaktiisme:
International Journal of Hindu Studies:
Hinduism Studies Resource Guide by Harvard Divinity School:
Shakti Sadhana by American Institute of Vedic Studies: